Grejna sezona Beograd: Kada počinje grejanje

Svake godine, s dolaskom jeseni, Beograđani se pitaju kada će radijatori konačno postati topli. 15. oktobra zvanično je počela grejna sezona, Beograd je već uveliko uvijen u maglovita jutra a ipak, često se dešava da vaši radijatori ostanu hladni i nakon ovog datuma. Zašto je to tako?

‍

Delimo sa vama naše iskustvo kada je reč o grejnoj sezoni u Beogradu, šta treba da znate, proverite ili uradite ukoliko i pored niskih temperatura, vaši radiatori i dalje ne greju.

Kad zvanično počinje grejna sezona u Beogradu?

‍

Hajde da počnemo sa ovim. Svi znamo da zvanično isporuka toplotne energije u Beogradu počinje 15. oktobra i traje sve do 15. aprila, međutim.... postoje određene stvari koje malo ko zna, te zbog toga dolazi do nesporazuma.

‍

Grejna sezona počinje navedenog datuma, samo ukoliko prosečna dnevna temperatura tokom 3 dana uzastopno ne pređe 12°C. Što znači da malo kasniji početak grejne sezone možemo da zahvalimo miholjskom letu u kome smo uživali sve do početka novembra.

‍

Što se tiče perioda od 1. do 14. oktobra i od 16. aprila do 3. maja, ukoliko su temperature drastično niže (i ne prelaze 12°C prema prognozi prethodnog dana ili u prvoj prognozi tog dana, Republičkog hidrometerološkog zavoda Srbije) grejna sezona u Beogradu može početi ranije ili se produžiti.

Funkcionisanje sistema daljinskog grejanja u Beogradu

‍

Sistem daljinskog grejanja u Beogradu je počeo da se razvija početkom 1960-ih godina, kako bi se zadovoljile potrebe za grejanjem u novoizgrađenim naseljima poput Novog Beograda. Sa 15 toplana i 17 kotlarnica, "Beogradske elektrane" snabdevaju većinu domaćinstava toplotnom energijom tokom grejne sezone.

‍

Glavni princip rada sistema je jednostavan: toplotna energija se proizvodi u toplanama, distribuira kroz mrežu toplovoda i stiže direktno do vaših radijatora.

‍

Isporuka toplotne energije započinje kada je temperatura spoljašnjeg vazduha tri dana ispod dvanaestog podeoka. Sistem se prilagođava spoljnim temperaturama, pa je rad grejanja optimizovan – neće grejati punim kapacitetom (ili će doći do prekida u grejanju) kada temperature spoljašnjeg vazduha prelaze 12 stepeni tokom dana, ali će raditi i 24 sata tokom izuzetno hladnih dana.

‍

Ovaj sistem snabdevanja toplotnom energijom u Beogradu podeljen je na pet distributivnih područja – Novi Beograd, Dunav, Konjarnik, Cerak i Voždovac.

‍

Distributivna područja sistema daljinskog grejanja u Beogradu

‍

1. Novi Beograd
   Toplana "Novi Beograd" puštena je u rad 1965. godine i predstavlja najveću pojedinačnu toplanu u Evropi, sa instalisanom snagom od 920 megavata. Distributivno područje obuhvata delove opština Novi Beograd, Zemun (naselja Galenika, Zemun polje, Batajnica), Savski venac, Stari grad i Vračar. U sastavu ovog područja su distributivne mreže toplotnih izvora "Novi Beograd", "Zemun", "Batajnica" i "Galenika".
2. Dunav
   Toplana "Dunav" počela je sa radom tokom grejne sezone 1987/88. godine, sa ukupnom snagom od 346 megavata. Ovo područje pokriva delove opština Stari grad, Palilula, Zvezdara, Vračar i Savski venac. Distributivne mreže uključuju toplotne izvore "Dunav", "Borča" i "Višnjička banja"
3. Konjarnik
   Toplana "Konjarnik" puštena je u rad 1976. godine, sa instalisanom snagom od 315 megavata. Distributivno područje obuhvata delove opština Vračar, Zvezdara i Voždovac, uključujući naselja kao što su Konjarnik, Šumice, Pašino brdo, Dušanovac, Neimarska padina, Čubura, Crveni krst, Vukov spomenik, Đeram, Lion, Cvetkova pijaca, Učiteljsko naselje, Zeleno brdo, KBC Zvezdara i Mirijevo. U sastavu ovog područja su distributivne mreže toplotnih izvora "Konjarnik" i "Mirijevo".
4. Cerak
   Toplana "Cerak" puštena je u rad 1985. godine, sa instalisanom snagom od 232 megavata. Ovo područje pokriva delove opština Čukarica i Rakovica, uključujući naselja kao što su Julino brdo, Žarkovo, Filmski grad, Skojevsko naselje, Stari Cerak, Cerak vinogradi, Labudovo brdo, Petlovo brdo, Zmajevac, deo Rakovice, Banovo brdo, Bele vode, Vidikovac, Železnik, Sremčica i Barajevo. Distributivne mreže obuhvataju toplotne izvore "Cerak", "Banovo brdo", "Sremčica", "Barajevo" i "Železnik".
5. Voždovac
   Toplana "Voždovac" puštena je u rad 1980. godine, sa instalisanom snagom od 232 megavata. Distributivno područje obuhvata delove opštine Voždovac, uključujući naselja duž Ulice vojvode Stepe do Autokomande, kao i delove Tabanovačke, Kraljevačke i Kumodraške ulice, naselja Kumodraž 2, Stepa Stepanović, Braće Jerković, Medaković 2 i 3, Banjica 1 i 2, Miljakovac 1 i 2, Banjica 6, Stari Košutnjak, Mačkov kamen, deo Dedinja, kao i naselja Avala grad u Resniku, 25. maj, Dedinje i Centar u Mladenovcu. U sastavu ovog područja su distributivne mreže toplotnih izvora "Voždovac", "Miljakovac", "Medaković" i "Mladenovac".

Zašto su radijatori hladni i nakon početka grejne sezone?

‍

Napomenućemo da remont sistema počinje po završetku grejne sezone i traje do 30. septembra. On obuhvata radove na proizvodnom i distributivnom sistemu, kao i na toplotnim predajnim stanicama.

‍

Međutim, čak i kada grejna sezona zvanično počne, može proći nekoliko dana dok radijatori ne postanu topli. Razlog tome je što sistem daljinskog grejanja zahteva vreme za punjenje vodom i balansiranje. Tokom ovog perioda, često se javljaju problemi poput neadekvatnog grejanja određenih delova stana, posebno u starijim zgradama.

‍

Iz našeg iskustva ove sezone, najviše prijava za neadekvatno grejanje u stambenim objektima najviše problema su imali stanovnici Novog Beograda i Voždovca. Odatle nam je stigao najveći broj prijava od stanara zgrada o kojima brinemo.

‍

Razlog za ovo može biti specifična struktura zgrada u ovim opštinama, koje su često starije gradnje i imaju kompleksne sisteme centralnog grejanja, što dodatno otežava inicijalno balansiranje sistema.

‍

Stanari su prijavljivali probleme vezane za neadekvatno grejanje vertikala u kuhinji, predsoblju i kupatilu, gde radijatori nisu uopšte grejali. Ovi problemi su uobičajeni tokom početka sezone, dok se sistem grejanja postepeno puni vodom i balansira.

‍

Šta učiniti ako radijatori ne greju kako treba?

‍

Ako primetite da radijatori ne funkcionišu ispravno, preporučuje se sledeće:

‍

1. Proverite da li su radijatori prozračeni: Prisustvo vazduha u sistemu može ometati cirkulaciju tople vode. Prozračivanje radijatora često rešava ovaj problem.
2. Prijavite problem nadležnim službama: U Beogradu, možete kontaktirati Beogradske elektrane na broj 11011, opcija 5 (grejanje i topla voda), a zatim odabrati odgovarajuću opciju:
   • Taster 1: Curenje iz instalacija
   • Taster 2: Prijava kvara
   • Taster 3: Stanje računa
   • Taster 4: Ostale informacije

Moramo napomenuti da Beogradske elektrane u prvim danima grejne sezone ne rešavaju parcijalne probleme jer je potrebno da majstori uđu u sve kotlarnice i dopune sistem pre nego što grejanje počne da funkcioniše punim kapacitetom.

Kolika treba da bude temperatura u stanu?

‍

Ah, ta čuvena debata svake zime – je li vam stan dovoljno topao ili vam je potreban dodatni sloj odeće? Da stvari ne bi ostale na subjektivnom osećaju hladnoće, Beogradske elektrane imaju jasne standarde o snabdevanju toplotnom energijom u gradu Beogradu i visini temperature u stambenim prostorijama. Ukoliko niste znali, temperature u različitim prostorijama vašeg stana u toku grejne sezone treba da imaju različite temperature.

‍

U dnevnim sobama i spavaćim sobama temperatura bi trebalo da bude 20°C. Kupatila su nešto toplija sa preporučenih 22°C, dok hodnici i predsoblje mogu biti na prijatnih 18°C.

‍

A sada, hajde da se pozabavimo i dnevnim rasporedom grejanja. Grejni dan uobičajeno traje od 6 do 22 časa, a nedeljom i praznicima grejanje počinje nešto kasnije, od 7 časova. Ipak, ako temperatura napolju padne ispod svih očekivanja, grejanje može trajati čak 24 sata kako bi se osigurala potrebna toplota.

‍

Naravno, u noći između 31 decembra i 1 januara, grejanje će raditi celu noć, kao i  između 6. i 7. januara i 13. i 14. januara.

‍

Dakle, ako osećate da su vam čarape ledene, termometar je vaš najbolji prijatelj u borbi za topliji dom. Postavite ga na visini od jednog metra u sredini prostorije i moći ćete da izmerite temperaturu u prostoriji, te da li je to samo subjektivni osećaj ili realno stanje.

Centralno grejanje i razlike između starogradnje i novogradnje

‍

U starijim zgradama češće se javljaju problemi sa curenjem vode iz instalacija i radijatora, što je posledica starosti sistema i nedostatka održavanja. S druge strane, u novogradnji su problemi uglavnom povezani sa prisustvom vazduha u radijatorima, što se lako rešava prozračivanjem.

‍

Zanimljivosti o grejanju u Beogradu

‍

Noviji objekti priključeni na sistem daljinskog grejanja često imaju radijatore sa kalorimetrima, što omogućava stanarima da sami kontrolišu i podešavaju temperaturu u stanu. Ovo je posebno korisno kada se u stanu ne boravi duže vreme, jer omogućava uštede i sprečava nepotrebno trošenje.

Zaključak

‍

15. oktobra počela grejna sezona u Beogradu. Nekoliko nedelja smo se prilagođavali, dopunjavali sisteme, proveravali naše radijatore i provetravali ih, da bismo zimu dočekali u toplom.

‍

Iz Beogradskih elektrana stiže obaveštenje da svi toplotni izvori nesmetano isporučuju toplotnu energiju, što znači da je grejna sezona Beograd zvanično otvorena. Ukoliko i dalje imate problema sa grejanjem savetujemo vam da prijavite kvar.